Demografska kretanja pokazuju da će se Republika Srpska u skorijoj budućnosti svesti samo na Banjaluku. To se može zaključiti na osnovu zvaničnih statističkih podataka i na osnovu studije „Demografski resursi opština i gradova RS“ koju su uradili profesor Stevo Pašalić i studenti Univerziteta Istočno Sarajevo.
-Studija je pokazala da je Banjaluka poput grada neke razvijene zemlje, dok kapaciteti ostalih opština i gradova, izuzev Istočne Ilidže koja se urbanizuje, slabe – navodi Pašalić.
Neke opštine izumiru, poput Rudog, Novog Goražda, Kalinovika, Istočnog Mostara, Berkovića, Han Pijeska, Trnova, Srebrenice, Pelagićeva, pa čak i Lopara, Dervente, Šipova, Kupresa, Krupe na Uni, te Istočnog Drvara. Ništa bolje nije ni u pograničnim gradovima kao što su Novi Grad, Kostajnica i Koz. Dubica.
Svi demografski indikatori pokazuju da je Banjaluka u izuzetno dobrom položaju u ukupnim demografskim pokazateljima, po obrazovanosti, biodinamici, studentskoj iskorištenosti itd.
-To je, međutim, rezultat doseljavanja u Banjaluku iz drugih opština. Banjaluka je najveći grad, ima najveću ponudu na tržištu, ali je istovremeno i velika gužva. Istovremeno, slabimo kapacitete drugih mesta pa imamo veliki broj opština koji su u poslednjoj fazi demografskog izumiranja – navodi Pašalić.
Navodi da je grad Zvornik dobar sa aspekta vitaliteta, ali da je katastrofalno nizak indeks obrazovanosti stanovništva, što pokazuje da mladi i obrazovani odlaze. Gradovi poput Doboja i Prijedora spadaju u krajnje ugrožena demografska područja, a Bijeljina i Trebinje su nešto bolji.
– Zaključak se sam nameće – kaže profesor Pašalić. Ova studija je namenjena svim opštinama i gradovima i institucijama u Republici Srpskoj, a mogu je koristiti i druge asocijacije i organizacije.
Zvanični statistički podaci takođe ukazuju da Banjaluka postaje tesna za život, pa je tako unazad šest godina u nju doselilo gotovo 11.500 ljudi iz drugih opština RS, FBiH i Brčko Distrikta.
Najviše doseljava radno sposobno stanovništvo koje ide trbuhom za kruhom, u tridesetim godinama.
Republika Srpska, kao što je već poznato, ima veliki problem sa prirodnim priraštajem koji je negativan deceniju i po. Po demografskim analizama, do 2050. godine Srpska neće imati više od 800.000 stanovnika ako ovakav trend bude nastavljen. Svaka porodica trebalo da ima četvoro dece da bi bila poboljšana demografska slika Republike Srpske.
Demograf Draško Marinković smatra da su znatno ranije trebale biti uvedene aktivnije mere populacione politike koje bi danas obezbedile da porodice imaju najmanje troje dece, od kojih je barem jedno žensko. Onda bi, kaže Marinković, reprodukcija bila zadovoljavajuća za neki naredni period.
Slučaj “Stanari”
Zanimljivo je zvanična statistika pokazuje da se u novoformiranu opštinu u RS, Stanari u dve godine doselilo oko 6.000 ljudi, a da se u istom periodu iz Doboja odselilo njih oko 6.300.
Međutim, načelnik Stanara Dušan Panić kaže da to nije tačno, već da se radi o tome da su zbog podele teritorije i izbora ljudi morali prijaviti prebivalište u opštini Stanari umesto u opštini Doboj.
– Činjenica je da je kod nas došlo oko 200-300 ljudi zbog posla u RiTE “Stanari”- ističe Panić.
Euroblic